Wstecz
Nd Neodym
Nazwa angielska
Neodymium
Nazwa łacińska
Neodymium

Grupa Okres Liczba atomowa Liczba masowa Stan skupienia
(20°C,1atm.)
Lantanowce
6 60 144.24 ciało stałe

Konfiguracja elektronowa : 1s22s22p63s23p64s23d104p65s24d105p66s24f4


Opis

Neodym jest dość aktywnym, srebrzystoszarym metalem. Dość łatwo utlenia się. Jest więc dobrym reduktorem. Wykazuje właściwości paramagnetyczne. Jego jony Nd3+ posiadają w roztworze fioletowe zabarwienie.



Tablica z charakterystycznymi danymi


Liczba elektronów: 60
Liczba neutronów: 84
Liczba protonów: 60
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling): --, 1.1
Stopień utlenienia: +3
Przewodność elektryczna: 15.6*105 1/(*m)
Gęstość (293 K): 7.003 g/dm3
Temperatura topnienia: 1020°C, 1293K
Temperatura wrzenia: 3030°C, 3303K
Ciepło właściwe: 27.4 J/(mol*K)
Ciepło topnienia: 7.1kJ/mol
Ciepło parowania: 273 kJ/mol
Przewodność cieplna:16.5 W/(m*K)




Właściwości chemiczne

Neodym jest aktywnym chemicznie metalem. Na powietrzu pokrywa się warstwą tlenku, a w wyższych temperaturach spala się całkowicie dając tlenek neodymu Nd2O3. W obecności wilgoci metal ten utlenia się bardzo gwałtownie. Reaguje z rozcieńczonymi kwasami mineralnymi. W reakcji z wodą tworzy wodorotlenek Nd(OH)3. W podwyższonej temperaturze reaguje z wodorem, azotem, węglem i fluorowcami. W związkach pierwiastek ten występuje na stopniu utlenienia +3 (różowo-fioletowy)

   


Zastosowanie

Tlenek neodymu Nd2O3 stosowany jest jako dodatek do szkła, gdyż szkło neodymowe absorbuje żółtą linię D sodu dzięki czemu może być stosowane do wyrobu okularów ochronnych dla pracowników hut szkła. Związek ten używany jest także w chemii organicznej jako katalizator procesów odwodornienia i izomeryzacji węglowodorów. Używany jest także do budowy laserów i kineskopów telewizorów.

   


Występowanie

 

Neodym zajmuje 32 miejsce pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej (procenty wagowe).


 


Ciekawostki, pochodzenie


Odkryty przez: C.F. Aver von Welsbach
Miejsce odkrycia: Austria
Rok odkrycia: 1885
Pochodzenie nazwy: Od greckich słów: Od greckich słów: "neos" - nowy i "didymos" - podwójny
W 1842 roku K. G. Mosander wydzielił z minerału monacytu tlenek pierwiastka, przez niego nazwanego didymem. Wkrótce stwierdzono, że didym nie jest pierwiastkiem ale mieszaniną. W 1885 roku niemiecki chemik C.F. Aver von Welsbach rozdzielił didym na dwa pierwiastki za pomocą krystalizacji frakcyjnej azotanów. Jednemu z pierwiastków nadał nazwę "prazeodidym" - ze względu na zielone zabarwienie soli tego pierwiastka, drugiemu natomiast "neodidym" - nowy didym.



Zdjęcia



Wstecz